C vitamini içeren ürünlerin topikal olarak uygulandığında cilde faydası nedir ve bu içeriği neden rutinimize eklemeliyiz? C vitamini içeren ürünlerin özellikle yaz dönüşü rutinlerde tercih edilmesinin sebebi nedir?
C vitamini; cilt sağlığı için bilinen en güçlü antioksidanlardandır ; özellikle güneşten gelen UV ışınlar, sigara ve çevresel faktörlerden kaynaklanan ve cilt hücrelerine zarar veren serbest radikalleri yakalayıp zararsız hale getirir. C vitamini içeren serumlar kollajen ve elastin sentezini arttırır bu sayede düzenli kullanımda; ciltteki kırışıklıklar azalır, gözenekler sıkılaşır, cilt daha parlak ve sağlıklı görünür. Anti -inflamatuar etkisi sebebiyle hem akneleri (sivilce) , hem de sivilceye bağlı kızarıklıkları azaltır. Leke oluşumundan sorumlu melanosit hücrelerini dengelediği ve lekeleri baskıladığı için yaz dönüşü cilt tonunu eşitlemek, cildi aydıntlatmak amacıyla da tercih sebebimiz.
C vitamini serumu satın alırken dikkat etmemiz gereken püf noktalar nedir?
C vitamini ışıktan, nemden ve ısıdan çok çabuk okside olan yani bozulan bir etken madde bu sebeple alınacak serumun mutlaka doğru saklama koşullarına sahip olması gerekir; ışıktan etkilenmemesi için opak ya da koyu renk şişe içerisinde, hava ile temasını en aza indirecek pompa ya da uygulama başlığına sahip ürünler tercih edilmelidir. Ayrıca serumdaki aktif c vitamini içeriği, yoğunluk oranı, beraberinde kullanılan diğer aktif içerikler ve ürünün ph sı cilde sağlayacağı yararı belirleyen en önemli faktörlerdir. Etken madde olarak L ascorbik asit içeren, ph sı 3,5 – 4 olan, %10-%20 arasında bir konsantrasyona sahip serumlar tercih edilmelidir. C vitaminin aktif formunu stabilize etmek ve okside olmamasını sağlamak gerçekten zor ve ayrı bir arge çalışması gerektiriyor bu sebeple sadece etiketteki yüksek konsantrasyona bakıp ürün almak yanlış bir seçim olacaktır.
C vitaminini rutinde ne zaman kullanmayı tercih etmeliyiz – sabah mı akşam mı? Uygulama öncesi veya sonrası dikkat etmemiz gereken püf noktalar neler?
C vitaminini sabah cilt bakım rutinine dahil etmek daha fazla verim almamıza neden olur çünkü gün boyu cildi bir kalkan gibi zararlı çevresel etkenlerden korur ve güneş koruyucu kremimizin etkisini arttırır. Sabah yüz yıkandıktan sonra cilde masaj yaparak uygulayabilir ve emilmesini bekledikten sonra üzerine nemlendirici kullanılabilir. Uygulama sonrası en son güneş kremi sürerek sabah cilt bakım rutinini tamamlamalıyız çünkü c vitamini tek başına asla güneşin zararlı ışınlarından bizi korumaya yetmez; güneş kremi kullanmadan c vitamini kullandığımızda cildimiz tam tersi hassaslaşabilir.
Eğer cilt tolere ediyorsa kış aylarında hem sabah hem akşam cilt bakım rutinine eklediğim hastalarım da olabiliyor ama her cilt yapısı buna izin vermez mutlaka adım adım ilerlemek gerekir.
En etkili C vitamini türevi nedir? Bu türevin diğerlerinden farkı nedir?
En etkili formu L ascorbik asit tir. Bu etken madde en saf ve en yüksek antioksidan güce sahip olan türevdir. Cilt tarafından en yüksek seviyede emilen yapısı sayesinde c vitaminin tüm faydalarını istediğimiz katmana taşıyabiliriz diğer türlü saf olmayan ve yeterince emilmeyen formlar ciltte olumlu bir etki yapmayıp sadece cildi tahriş edip kızarıklık gibi sorunlara yol açabilir.
C vitaminini ne sıklıkta kullanmalıyız? (Her gün, haftada 2-3 kez mi?)
İlk defa kullanmaya başlayanlara önerim gün aşırı kullanmak olur bu sayede cilt yavaş yavaş alışır ve kızarıklık tahriş gibi istenmeyen yan etkilerden korunmuş oluruz. 2 haftalık bu alışma sürecinden sonra cilt tolere ediyorsa her gün kullanmak serumdan daha fazla verim almamızı sağlar ama bu konuda cilt yapısı çok kıymetli eğer çok hassas ve ince bir cilt ise haftada 2 -3 kez kullanmak çok daha uygulanabilir bir rutin olabiliyor.
C vitamini için ideal başlangıç oranı nedir? Yeni başlayan biri için yüksek oranlı bir formülasyon tercih etmek nasıl yan etkilere sebep olur?
Başlangıç için % 10 saf c vitamini içeren bir ürünle başlamak cildin yanıtına göre zamanla konsantrasyonu arttırmak daha uygundur. Optimum fayda, minimum yan etki için % 10-% 20 aralığında bir ürünü cilt yapısına göre seçmek daha başarılı sonuçlar almamıza neden olur. % 20 üzerindeki konsantrasyonlar uzun vadede hem cildi çok tahriş eder hem de etkinlik açısından bir fark olmadığı çalışmalarla gösterilmiştir. Eğer cildiniz için yüksek oranlı bir formülasyon seçmişseniz cildiniz asit etkisi ile kızarır, kaşınır, kurur, yanma hissi oluşur ve hassaslaşır böyle durumlarda cilt hassasiyeti geçtikten sonra ürünü her kullanımda uygun bir nemlendirici ile yarı yarıya karıştırıp konsantrasyonu azaltıp hastama bir şans daha vermesini öneriyorum bu şekilde hem üründen faydalanmış hem de cildi yormamış oluyoruz. Ama buna rağmen kızarıklık kaşıntı yanma gibi belirtiler devam ederse o ürünü artık kullanmamak gerekir.
C vitamini hangi içerikler ile bir arada kullanıldığında etkisi artar? E vitamini ile iyi çalışmasının sebebi nedir?
E vitamini(alpha- tokoferol) yağda çözünen bir antioksidandır; c vitamini ise suda çözünür; birlikte kullanıldığında hücrenin kendini koruma kapasitesi katlanarak artar çünkü güçlerini farklı yönlerden gösterirler ayrıca e vitamini; c vitaminin okside olmasını zarar görmesini engeller. Araştırmalarda anitoksidan etkilerinin birlikte kullanıldıklarında yaklaşık 4 kat arttığı gösterilmiştir.
Ferulik asit ; bitki bazlı bir antioksidandır özellikle ph dengesini ayarlayıp c vitaminin stabilizasyona katkı sağlar ve birlikte kullanıldıklarında güneş hasarı kaynaklı yaşlanma problemlerini azaltmada daha başarılı olurlar.
Eğer leke sorunu ya da cilt onu eşitleme aydınlatma amacıyla kullanılacaksa ; phloretin ya da glutatyon gibi pigment baskılayıcı özellikleri daha fazla olan etken maddelerin bulunduğu c vitamini serumlar çok daha etkili olacaktır.
Kullandığımız C vitaminli bakım ürününden maksimum verim alabilmek için neler yapabiliriz, nelere dikkat edebiliriz?
Az ve öz ürün içeren bir cilt bakım rutini oluşturarak aslında hem c vitamininin başka ürünlerle etkileşimine engel oluruz hem de maksimum verimi alırız; bu rutinde temizleme, c vit serum kullanımı, nemlendirme ve güneşten korunma şeklinde düzenleyebiliriz. C vitamini günlük sabah rutinin bir parçası olarak düşünmek ve rutini bozmadan kullanmak gerekir.
Ürünü açtıktan sonra maksimum 3 ay içerisinde ürünü bitirmek okside olmadan maksimum verim almamızı sağlar. C vit içeren serum, hafif masaj ile hem yüze hem boyuna uygulanmalı mutlaka nemsiz, karanlık ve oda ısısında bir dolapta saklanmalıdır.
Hangi aktif içerikler ile aynı anda kullanmaktan kaçınmalıyız?
C vitamini serum ve retinoik asit kremleri (a vitamini) aynı anda kullanmak cildi oldukça hassaslaştırır bu sebeple aynı anda kullanılmamalıdır.
Niasinamid içeren kremler c vitamini birlikte kullanıldığında niasinamid ; c vitaminin etkisini azaltır ve ciltte irritasyon kızarıklık artar.
Akne tedavisinde kullandığımız benzoil peroxit içeren ürünler yine c vitaminini okside ettiği için birlikte kullanılmamalıdır.
C vitamini de aslında bir asit türevidir bu sebeple AHA/BHA içeren (glikolik asit, salisilik asit, laktik asit gibi ) cildi soyan, peeling etkili asitlerle asla aynı anda kullanılmamalıdır aksi halde cilt bariyeri bozulur ve savunmasız kalır.
Satın aldığımız C vitaminin okside olmasını nasıl önleyebiliriz? Okside olduğunda etkisi azalır mı?
Serumumuzu kullandıktan sonra oda havasında ve nem olmayan (banyo dışında), ışık almayan bir dolap içerisinde saklamak çok daha uzun süre kullanabilmemize olanak sağlar.
Buzdolabında saklamayı önermiyorum çünkü kristalize olup içeriği katılaşabiliyor.
C vitamini serumların rengi normalde hafif şeffaf ya da çok açık sarı renktedir eğer turuncu ya da kahverengine dönmüşse bu okside olduğu anlamına gelir ve etksini oldukça kaybetmiştir bu haliyle kullanmak ciltte tam tersi lekelenmeye, cilt tonunda koyulaşmaya sebep olabilir.
Uzun ve kısa vadede C vitamini kullanmak ciltte ne gibi değişikliklere sebep olur?
Kısa vadede ciltte aydınlanma ve parlaklık etkisi farkedilir 3 aydan uzun süreli kullanımlarda ise kollajen ve elastin artışı ile ciltte kırışıklıklar azalır, gözenekler sıkılaşır, lekeler azalır cilt daha pürüzsüz görünür. Son dönemde özelikle deri kanseri ve c vitamini serumlarla ilgili yapılan bilimsel çalışmalar gösteriyor ki; c vitamini serumlar deri kanserinden korunmada da oldukça umut vadeden ürünlerdir ve bu konuda her geçen gün yeni bir gelişme yaşanmaktadır.
C vitamini içeren ürünler 4 mevsim kullanılabilir mi?
C vitamini zamansız vitamin diye de bilinir yani her mevsim ve her yaş grubu kullanabilir ama burada dikkat edilmesi gereken her cilde uygun farklı bir c vitamini konsantrasyonu ve içeriği vardır örneğin cildiniz yağlanmaya yatkın ve sivilce oluşturuyorsa e vitamini ile birlikte olan formlarını asla önermem çünkü daha fazla akne çıkışına sebep olabilir ya da cildiniz çok hassas ise rosasea varsa yüksek oranlı içerikler hassasiyeti arttırır. Yazın da ara vermeden c vitamini kullanılabilir ama bu dönemde ben kışa göre daha düşük konsantrasyon tercih ediyorum ve mutlaka 2 saatte bir güneş kremini tekrarlamayı öneriyorum .
Bu içerikten uzak durması faydalı olan cilt durumları var mıdır? Akne tedavisi görenler veya yüzüne lazer, iğneli epilasyon gibi işlemler uygulayanlar C vitamini kullanabilir mi?
Çok yoğun aknesi olan hastalara ağızdan verdiğimiz ilaçlar ya da tedavi edici kremler cildi kurutup hassaslaştırabiliyor bu yoğun tedavi döneminde yüksek konastrasyonlu c vitamini serumları önermiyorum ama akneler hafifse yavaş yavaş rutine ekliyorum çünkü hem akne sonrası oluşan kızarıklığı azaltıyor hem de skarlara da faydası oluyor.
Lazer tedavilerinde ise cildin durumuna ve ne için lazer yapıldığına, hangi lazer kullandığına bağlı değişecektir önerilerim ; eğer soyucu lazer uygulandıysa en azından bir hafta ara verilmesini öneririm ama bazı yayınlarda düşük enerjili lazer sonrası uygulanan c vitamini serumların yara iyileşmesine katkı sağladığı ve daha iyi sonuçlar alındığı da bulunmuştur bu sebeple bu konuda lazer yapan hekim ile birlikte cildin durumuna göre karar vermek çok daha uygun olacaktır. İğneli epilasyon ya da kıl lazeri sonrası kullanılabilir ama lazer sonrası cildiniz kızarıyorsa önerim bu dönem geçtikten sonra başlamak olacaktır.
C vitaminini ağızdan almanın topikal uygulama ile benzer bir etkisi olur mu?
Cildimiz en büyük organımız ama sağlığı bir bütün olarak ele almalıyız sağlıklı bir cilt için sağlıklı bir beslenme ve sporun da tartışmasız pozitif katkısı vardır. Beslenmede c vitamini yeteri kadar alınmıyorsa yaralar geç iyileşir, cilt daha kırılgan ve çabuk morarmaya yatkın hale gelir, diş etinde kanamalar meydana gelebilir bu sebeple c vitamini kaynağı meyve sebze tüketimine her öğünde yer vermek gerekir artan ihtiyaç durumlarında ağızdan alınan c vitamini formlarını kullanabiliriz ama deriye faydaları topikal uygulama kadar etkili değil çünkü ağızdan alınan formların belli bir miktarı ancak deriye ulaşır ve yeterli konsantrasyona ulaşamaz ama dengeyi kurmak hayatın her alanında olduğu gibi cilt için de çok önemlidir. Sağlıkla ışıldayan bir cilt hem içten ; beslenme ve gerekli takviyeler hem de cilde uygun, vaktinde yapılan hekim uygulamaları ve cildi tanıyarak yapılan düzenli bir cilt bakım rutini ile oluşur.